کاوشگر اروپا در کمین یک دنباله دار

آژانس فضایی اروپا در سال ۲۰۲۹ یک کاوشگر ˮکمین کنندهˮ را برای مشاهده یک دنباله دار از محیط بین ستاره ای به فضا می فرستد.
به گزارش روش سئو به نقل از ایسنا و به نقل از اسپیس، این کاوشگر در فضا منتظر می ماند تا یک شئ ناشناخته اما بسیار هیجان انگیز از راه برسد. آژانس فضایی اروپا می خواهد یک ماموریت منحصربه فرد تعقیب دنباله دار را در سال ۲۰۲۹ به انجام برساند.
این ماموریت که “رهگیر دنباله دار”(Comet Interceptor) نام دارد در روز چهارشنبه هشتم ژوئن در کمیته برنامه علمی آژانس فضایی اروپا(Science Programme Committee) مورد تایید قرار گرفت. این یک همکاری مشترک بین آژانس فضایی اروپا و آژانس اکتشافات فضایی ژاپن(JAXA) خواهد بود.
در این ماموریت سه کاوشگر دخیل خواهند بود. یک فضاپیمای اصلی و دو فضاپیمای کوچکتر که همگی با شکارچی سیارات فراخورشیدی اروپا یعنی تلسکوپ فضایی “اریل”(Ariel) به فضا پرتاب خواهند شد.
آن چه که در مورد “رهگیر دنباله دار” غیر معمول است این است که این کاوشگر قبل از پرتاب اطلاعاتی از هدف خود ندارد. کاوشگر اروپا به نقطه “لاگرانژ۲”(L۲) که یک نقطه پایدار از نظر گرانشی در فاصله ی ۱.۵ میلیون کیلومتر از زمین است سفر خواهدنمود.
نقاط لاگرانژی پنج نقطه میان دو جرم بزرگ هستند که در آن نیروی جاذبه دو جرم همدیگر را خنثی می کند. غالباً ماهواره های رصدی(تلسکوپ های فضایی) در نقاط لاگرانژی میان زمین و خورشید قرار می گیرند.
یک فضاپیما در این منطقه همزمان با زمین به دور خورشید می چرخد در صورتیکه در مقابل تابش خیره کننده خورشید قرار نمی گیرد. همین موضوع سبب شده که این نقطه، منطقه ی قابل توجهی برای ماموریت های نجومی باشد.
برای “رهگیر دنباله دار”، نقطه “لاگرانژ ۲” فقط یک مقصد موقت خواهد بود. این فضاپیما در آنجا منتظر رسیدن یک هدف منحصر به فرد به منظومه شمسی خواهد ماند، که می تواند یا یک دنباله دار از اطراف منظومه شمسی باشد یا یک شئ از مکانی دورتر یعنی فضای بین ستاره ای، مانند “اوموآموا”(Oumuamua) معروف، که از فاصله حدود ۱۵ میلیون مایل(۲۴ میلیون کیلومتر) در سال ۲۰۱۷ از کنار زمین عبور کرد.
آژانس فضایی اروپا در سال ۲۰۱۴ با قرار دادن فرودگر “فیله”(Philae) روی سطح “دنباله دار ۶۷P” طی ماموریت “رُزتا”(Rosetta)، خبرساز شد. در سال ۱۹۸۶، کاوشگر “جیوتو”(Giotto) آژانس فضایی اروپا، برای نخستین بار از نزدیک یک دنباله دار را هنگام عبور از کنار ستاره دنباله دار معروف هالی(Halley) رصد کرد. اما این دنباله دارها دوره ای هستند و بطور منظم از منظومه شمسی بازدید می کنند و قبل از این نیز بارها نزدیک به خورشید پرواز کرده اند. آژانس فضایی اروپا بتازگی در اطلاعیه ای اعلام نموده است که هر برخورد با خورشید، ترکیب شیمیایی دنباله دار را تغییر می دهد و دنباله دار دیگر نماینده مناسبی برای ترکیبات شیمیایی منظومه شمسی جوان نیست.
“مایکل کوپرز”(Michael Küppers)، دانشمند برنامه “رهگیر دنباله دار” در آژانس فضایی اروپا، در این بیانیه گفته است: دنباله ای که برای نخستین بار در مدار خود با خورشید ملاقات می کند حاوی مواد پردازش نشده ای از شروع منظومه شمسی خواهد بود. مطالعه چنین جسمی و نمونه برداری از این ماده به ما کمک می نماید تا نه فقط بیشتر در مورد ستاره های دنباله دار بیاموزیم، بلکه چگونگی شکل گیری و تکامل منظومه شمسی در طول زمان را نیز درک نماییم.
آژانس فضایی اروپا انتظار دارد که “رهگیر دنباله دار” خیلی برای ظهور یک هدف هیجان انگیز منتظر نماند، برای اینکه هم اکنون دستکم یک دنباله دار در سال کشف می شود. چنین چارچوب زمانی برای ساخت و پرتاب یک فضاپیمای اختصاصی بسیار کوتاه خواهد بود. با این وجود، “رهگیر دنباله دار” قادر خواهد بود به سرعت با این جرم آسمانی ملاقات کند.
آژانس فضایی اروپا در اطلاعیه ای اعلام نمود: هنگامی که رهگیر دنباله دار به هدف خود برسد، این سه فضاپیما از هم جدا شده و از زوایای مختلف جرم آسمانی را بصورت هماهنگ به تصویر می کشند تا نمایی سه بعدی ایجاد شود.
آژانس فضایی اروپا فضاپیمای اصلی و یکی از کاوشگرهای کمکی را خواهد ساخت، در صورتیکه آژانس فضایی ژاپن که با ماموریت هایابوسا-۱ و هایابوسا-۲ موفق به فرود فضاپیما روی دو سیارک جداگانه شده است، مسئولیت ساخت دومین ماهواره کوچک را بر عهده خواهد داشت.
هر یک از کاوشگرها به ابزارهای مختلفی برای تحلیل و بررسی ترکیبات سطح، شکل و ساختار دنباله دار و همین طور گرد و غبار و گاز دنباله آن، مجهز خواهند شد.
به قول آژانس فضایی اروپا این سه ماهواره روی هم کمتر از ۲۲۰۰ پوند(۱۰۰۰ کیلوگرم) وزن خواهند داشت.