روش سئو: بااینكه كه در برخورد با كلمه ماهواره آغازین و شاید تنها چیزی كه در ذهن متبادر می شود، فضا باشد، اما این سازه های استثنایی چنان تاثیری در جای جای زندگی انسان امروزی دارند كه برشمردن آنها امكان دارد خیلی از افراد را متعجب كند.
به گزارش روش سئو به نقل از ایسنا، از پرتاب آغازین ماهواره در سال ۱۹۵۷ تاكنون، فناوری فضایی به سرعت پیشرفت كرده و متحول شده است. امروزه تعداد روزافزونی از ماهواره ها در حال گردش به دور زمین هستند و وظایف گوناگون و متفاوتی را دنبال می كنند. ماهواره ها مشاهدات جغرافیایی، ارتباطات، ناوبری و پیگیری برنامه های علمی را ممكن كرده اند.
در حالی كه ما همیشه متوجه حضور و تاثیر آنها در زندگی مان نیستیم، نقش مهمی كه این سیستم ها در زندگی روزمره ما ایفا می كنند غیرقابل انكار است.
ماهواره ها به صورت قابل توجهی به رفاه حال ما كمك می كنند و ما را قادر می سازند تا به اهداف خود در راه های جدید و نوآورانه دست یابیم.
ماهواره ها هر روز و هر روز بدون وقفه نیازهای كاربران را در سراسر جهان برطرف می كنند. آنها از فضا اطلاعات و خدماتی را برای پشتیبانی از ارتباطات جهانی، اقتصاد، امنیت و دفاع، مدیریت ایمنی و مدیریت شرایط بحران، محیط زیست و سلامت نمایش می دهند.
پتانسیل ماهواره ها با پیشرفت تكنولوژی بدون شك ادامه خواهد یافت. بازارهای جدید همراه با فرصت های جدیدی برای جابجایی مرزهای فناوری فضایی در حال نمایش هستند.
ارتباطات جهانی
ارتباطات مخابراتی مهم ترین و شناخته شده ترین خدمت ماهواره ها به بشر هستند. آنها موجب می شوند فعالیت های روزانه مانند استفاده از اینترنت، تلفن های همراه و تلویزیون امكانپذیر شود.
ضمن این كه این خدمات را در دستگاه های قابل حمل امروزی باز نمایش می دهند تا كاربران دیگر در هر كجای دنیا به آنها دسترسی داشته باشند.
این ماهواره ها همین طور اقتصادی ترین راه های ارتباط مردم با یكدیگر را حتی در جوامع دور افتاده فراهم می كنند و خدمات اساسی مانند آموزش از طریق دور و رسانه را به ارمغان می آورند.
اقتصاد
ماهواره ها نه تنها ارتباطات تجاری مختلفی را عهده دار هستند، بلكه موجب می شوند تا گیرنده های GPS ما كار كنند و اطلاعات دقیقی را عرضه كنند كه از شبكه های داده برای سیستم های مالی و بانكی پشتیبانی می كند. حتی ماشین های اتوماتیك نظیر دستگاه های خودپرداز باز كاملا به ماهواره ها وابسته هستند.
فناوری های فضایی همین طور از امنیت و نظم حمل و نقل و خدمات پشتیبانی می كنند. آنها اطلاعات موقعیت یابی دقیق را نمایش می دهند و نظارت دقیق بر زیرساخت ها مانند پل ها و جاده ها را امكان پذیر می كنند و كمك می كنند تا وسایل نقلیه، قطارها، هواپیماها و كشتی ها به سلامت در راه خود حركت كنند و به مقصد برسند.
ماهواره ها از دیدگاه منحصر به فرد خود در فضا به ما در نظارت، حفاظت و بهبود فعالیت های اقتصادی روزمره در زمین كمك می كنند.
اطلاعات موقعیت یابی ما را قادر می سازد تا رویكردهای جدیدی را برای فعالیت های سنتی مانند حمل و نقل و كشاورزی كشف نماییم و از ماهواره های مشاهده ای استفاده نمائیم تا به منابع طبیعی ارزشمند، زیرساخت های حیاتی و برداشت های سالانه نگاهی بیندازیم.
داده های به دست آمده در فضا به ما كمك می نماید تا تولید را در بخش های مختلف، همچون صید ماهی، جنگل داری، صنایع معدنی و كشاورزی پیگیری و بهبود بخشیم.
امنیت و دفاع
بخش امنیتی و دفاعی كشورها از مهم ترین كاربران فناوری فضایی از زمان پرتاب آغازین ماهواره تابحال بوده اند. در حقیقت اصلا آغازین ماموریت فضایی اغلب كشورها بدین منظور انجام شده است و همیشه توسعه قابلیت های فضایی برای عملیات های نظامی ضروری بوده است.
فناوری فضایی امكانات مهمی نظیر نمایش پشتیبانی لجستیكی از نیروهای نظامی، نظارت بر سرزمین ها و دریاها و ارسال و دریافت ارتباطات رمزگذاری شده را برای نیروهای نظامی فراهم می آورند.
همچنین با گسترش فعالیت های دریایی، نظارت و حفاظت از مرزهای آبی برای كشورهای ساحلی به صورت فزاینده ای مهم شده است و ماهواره ها راهكارهای منحصر به فردی برای این كار رائه می دهند. آنها اطلاعات مربوط به هواشناسی، نظارت بر شرایط دریا و تشخیص مكان و هویت كشتی ها را در دسترس قرار می دهند.
ماهواره ها به ما كمك می كنند تا مطمئن شویم كه كشتی ها در آب های یخ زده ایمن و به موقع حركت می كنند. آنها همین طور به تلاش های پلیس برای مدیریت ترافیك دریایی و پیشگیری از فعالیت های غیرقانونی در نزدیكی سواحل و در دریا كمك می كنند.
در ادامه بحث تامین امنیت می توان به سیارك ها، شهاب سنگ ها و اجرام فضایی جالب و غیرقابل پیش بینی كه بعضی وقت ها به زمین نزدیك می شوند و می توانند حادثه ساز شوند، اشاره نمود. همه این اجرام توسط ماهواره ها قابل شناسایی و ردیابی هستند.
از طرفی زباله های فضایی برای ماهواره هایی كه ما به آنها تا این اندازه وابسته هستیم، یك تهدید به شمار می آیند. جالب اینجاست كه در این زمینه هم این خود ماهواره ها هستند كه با شناسایی اشیاء فضایی و نمایش اطلاعات برای جلوگیری از برخورد، به شناسایی و محدود كردن خطرات كمك می كنند.
بادهای خورشیدی كه از خورشید ناشی می شوند می توانند به واسطه لطمه رساندن به دستگاه های الكترونیكی و شبكه های برق بر روی زمین، تاثیر مهمی بر فعالیت های انسانی داشته باشند. ماهواره ها به ما كمك می كنند تا این بادها را مطالعه نماییم و هوای فضا را بهتر بشناسیم و بتوانیم حمله آنها را پیش بینی نماییم و به اثرات آن واكنش نشان دهیم.
مدیریت ایمنی و شرایط بحران
ماهواره ها با نمایش اطلاعات دقیق و به موقع و اتصال تیم های واكنش اضطراری نقش مهمی در پشتیبانی از تیم های واكنش سریع و تیم های جستجو و نجات در شرایط اضطراری ایفا می كنند.
این تیم ها از سیستم های ناوبری جهت تعیین موقعیت و نظارت بر افراد یا شناسایی منبع یك تماس اضطراری استفاده می نمایند. آنها همین طور می توانند از تصاویر ماهواره ای استفاده كنند تا بتوانند وضعیت یك منطقه را بهتر درك كنند.
تیم های جستجو و نجات هنگام وقوع بلایای طبیعی از ماهواره ها برای پیدا كردن و نجات افراد گرفتار استفاده می نمایند. “سیستم بین المللی ماهواره ای برای جستجو و نجات”(Cospas-Sarsat) از شناسایی مكان های اضطراری پشتیبانی می كند و در سراسر جهان روزانه حدود پنج نفر توسط تیم های وابسته به این سیستم نجات می یابند.
بلایای طبیعی مانند زمین لرزه، سیل، آتش سوزی و نشت نفت می تواند ویرانگر باشد. ماهواره ها به برنامه ریزی و واكنش درست و عملیات موثر در این مواقع كمك شایانی می كنند.
تصاویر گرفته شده از فضا می تواند یك تصویر كلی از لطمه و مناطقی را نشان دهد كه امكان دارد به علت وقوع بلایای طبیعی صعب العبور شده باشد. ماهواره ها حتی زمانی كه شبكه های ارتباطی زمینی از كار می افتند، اطمینان می دهند كه تیم های نجات متصل هستند و با احداث تعامل در زمینه تداركات و پشتیبانی از فعالیت های پزشكی به كمك بشر می آیند.
محیط زیست
تغییرات اقلیمی یكی از بزرگترین تهدیدات عصر حاضر است. بعضی از اثرات آگهی دهنده این تغییرات در قطب شمال دیده می شود، جایی كه دمای بالا بر اكوسیستم های محلی و جوامع تاثیر گذاشته است.
با بهبود درك ما از فرآیندهای آب و هوایی و تاثیرات آنها، توانایی ما برای مدلسازی و پیش بینی این تغییرات بهبود خواهد یافت. ماهواره ها ابزار ارزشمندی برای مطالعه جنبه های مختلف زمین و جو آن نظیر منابع زمین، یخچال ها و پوشش های برفی، رطوبت خاك، فرآیندهای اقیانوسی، پردازش پیچیده ابرها و بارندگی، غلظت اوزن، آئروسل ها، مونوكسیدكربن و دیگر مولكول های قابل توجه در جو هستند.
داده های ماهواره ای به پژوهش های بین المللی و كوشش برای حل معضل جهانی تغییر اقلیم كمك می كنند.
اكوسیستم های زمین برای حیات ضروری هستند و به بعضی از اساسی ترین نیازهای ما مانند هوای تمیز، آب و غذا كمك می كنند. ما با استفاده از ماهواره ها می توانیم تغییرات را نظارت و استفاده مسئولانه از زمین و منابع طبیعی برای حفاظت از اكوسیستم ها را با نظارت بر وضعیت و سلامتی جنگل ها و پارك های ملی، شرایط در حال تغییر زمین های كشاورزی، نقشه برداری از خاصیت های زمین شناسی و تعیین اثرات زیست محیطی استخراج های معدنی، شناسایی و مدیریت منابع مختلف آب همچون آب های زیرزمینی و تشخیص تغییرات در طول زمان در مناطق ساحلی، تالاب ها و زیستگاه های حیات وحش ترویج نماییم.
ماهواره ها برای درك و حفاظت از تنوع زیستی باز مفید هستند. تكنیك های سنجش از دور، داده های مهمی در مورد حیات وحش و زیستگاه ها را فراهم می كنند و از دستگاه های GPS می توان برای ردیابی گونه های مختلف بهره برد.
ماهواره ها به متخصصان كمك می كنند تا كیفیت هوا، آب و خاك را بررسی و مطالعه كنند. آنها برنامه های مختلفی را برای مدیریت آلاینده ها و كاهش زباله های سمی كه برای محیط زیست و مردم مضر است، فراهم می كنند.
ماهواره ها می توانند برای تشخیص آلودگی آب و زمین استفاده شوند. آنها می توانند نشت نفت و مناطقی را كه توسط فعالیت های معدنی آلوده شده اند، شناسایی كنند.
ماهواره ها همین طور می توانند آلودگی جو را محاسبه كنند. بعنوان مثال، ما از فضا قادر به جمع آوری اطلاعات در مورد توزیع جهانی مونوكسید كربن در جو زمین و تمیز دادن بین منابع آلودگی طبیعی و انسانی هستیم.
سلامت
اطلاعات ماهواره ای می تواند به متخصصان در پیش بینی افزایش شرایط پزشكی در رابطه با محیط زیست كمك نماید. برای مثال، كاهش سطح اوزن با افزایش تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید و موارد بیشتری از سرطان پوست مرتبط می باشد. همین امر برای داده های مربوط به كیفیت آب و هوا باز صادق است.
تله اپیدمیولوژی(Tele-epidemiology) یك زمینه علمی در حال ظهور است كه با هدف استفاده از ماهواره ها برای مطالعه عوامل محیطی كه نشان دهنده شیوع یا گسترش بیماری های عفونی در بین جوامع است، توسعه یافته است.
كارشناسان می توانند شرایط آب و هوایی و شرایط زیست محیطی را از فضا مشاهده كنند كه نشان دهنده حضور بیماری در مكان های خاص است. در بعضی موارد، این موجب میگردد كه مقامات بهداشت محلی باخبر شوند تا اقدامات كنترلی را در منطقه خود اتخاذ كنند.
پیشرفت های تكنولوژی فضایی به توسعه سیستم های پیشرفته و برنامه های كاربردی منجر گردیده است كه انقلابی در خدمات بهداشت عمومی، خصوصاً برای كسانی كه در نقاط دور افتاده زندگی می كنند، به وجود آورده است.
ترجمه و گردآوری: محمدحسین رضوانی
